ประสิทธิผลและความปลอดภัยของยาฉีด Actovegin เข้าข้อเข่าในการรักษาผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม : การศึกษาทางคลินิกระยะที่ 2
สมศักดิ์ คุปต์นิรัติศัยกุล
ทวีชัย เตชะพงศ์วรชัย
บทคัดย่อ
ความเป็นมา: Actovegin เป็นสารที่ได้จากการสกัดเอาโปรตีนออกจากเลือดลูกวัว ด้วยวิธีการกรองอย่างละเอียดอ่อน (Ultrafiltration) และได้มีการนำยาชนิดนี้มาใช้ทางคลินิก มีรายงานผลการรักษาเบื้องต้นมาแล้ว คือผลของการฉีดยานี้เข้าข้อเข่าเพื่อการรักษาข้อเข่าเสื่อมแต่การศึกษานั้นมีข้อจำกัดในแง่จำนวนตัวอย่าง วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิภาพและผลข้างเคียงของการใช้ Actovegin แบบฉีดเข้าข้อเพื่อรักษาข้อเข่าเสื่อม รูปแบบวิจัย: การศึกษาเปรียบเทียบก่อนและหลังการใช้ยา วิธีการ: ผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม จำนวน 44 คน ซึ่งไม่ได้ผลจากการรักษาแบบอนุรักษ์ ด้วยวิธีการรับประทานยาและกายภาพบำบัดแล้ว ผู้ป่วยเหล่านนี้จะได้รับยา Actovegin ฉีดเข้าข้อเข่าติดต่อกัน 2 ครั้งห่างกัน 1 สัปดาห์ การวัดผล: บันทึกระดับความเจ็บปวดในตารางแสดงความเจ็บปวด (VAS), ระยะเลาจนกระทั่งอาการเจ็บของข้อเข่าลดลง, เส้นรอบวงของข้อเข่า, ผลการรักษาในภาพรวมและระดับความพึงพอใจของผู้ป่วย รวมทั้งผลข้างเคียงของยาที่เกิดขึ้น ผลการวิจัย: พบความแตกต่างของระดับความเจ็บปวดโดยรวมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ระหว่างก่อนและหลังได้รับการรักษาด้วยการฉีดยานี้เข้าข้อเข่าในทุกมิติของการวัด ยกเว้นการปวดเข่าในอิริยาบถพักเข่า ผลของการรักษาที่ดีขึ้นโดยระดับความเจ็บปวดข้อเข่าลดลงนี้สอดคล้องกันกับผลของระดับความพึงพอใจของผู้ป่วย และการประเมินผลการรักษาโดยภาพรวม ซึ่งระดับความพึงพอใจและการประเมินผลการรักษาโดยภาพรวมในสัปดาห์ที่หนึ่งและสองไม่พบความแตกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แสดงว่าประสิทธิภาพของยานี้เกิดขึ้นตั้งแต่สัปดาห์แรกหลังฉีด โดยสอดคล้องกับระยะเวลาที่ผู้ป่วยประเมินว่ามีอาการปวดลดลง (เฉลี่ย 6.3 วัน) การศึกษานี้ไม่พบความแตกต่างทางสถิติของเส้นรอบวงข้อเข่าก่อนและหลังฉีดยา ส่วนผลข้างเคียงของยาพบเพียงร้อยละ 7.5 - 9.4 ซึ่งเป็นผลข้างเคียงที่ไม่รุนแรง สรุป: การฉีดยา Actovegin เข้าข้อนี้สามรถลดอาการปวดได้และมีผลข้างเคียงน้อย อย่างไรก็ตามควรมีการศึกษาเพิ่มเติมในแง่ของความคุ้มทุน รวมทั้งรูปแบบการวิจัยอื่นเพิ่มความมั่นใจในประสิทธิภาพของการรักษา
ที่มา
Master of Science คณะ Health Development จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปี 2547
คำสำคัญ
Injections, Intra-articular, Knee, ActoveginxTherapeutic, osteoartritis