ระดับน้ำตาลในเลือดผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดที่ได้รับสารน้ำ 5% dextrose in 0.45% NaCl เทียบกับผู้ป่วยที่ได้รับ lactated Ringer’s solution
อานันท์ชนก ศฤงคารินกุล*, เกรียงศักด์ิ โคตระวีระ
Department of Anesthesiology, Faculty of Medicine, Chiang Mai University, Chiang Mai 50200, Thailand. Phone: 053-945-522, Fax:053-945-526, E-mail: asaringc@yahoo.com
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลความแตกต่างของระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยที่ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำชนิดที่มีน้ำตาล (5% dextrose in 0.45% NaCl) และไม่มีน้ำตาลเป็นส่วนประกอบ (lactated Ringer’s solution) ในช่วงระหว่างการผ่าตัดวัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาไปข้างหน้าแบบ randomized double blind control ในผู้ป่วย 60 คน อายุ 18–60 ปี ASA physical status 1 ถึง 12 ที่นัดเข้ารับการผ่าตัดในโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2550 และเดือนกันยายน พ.ศ. 2551 ผู้ป่วยได้รับสารน้ำ lactate Ringer’s solution (กลุ่ม L) หรือสารน้ำ 5% dextrose in 0.45% NaCl (กลุ่ม D) ในเช้าวันผ่าตัด ระดับน้ำตาลในเลือดจะถูกตรวจก่อนการให้สารน้ำ (T0), ก่อนเริ่มผ่าตัด (T1), หลังการผ่าตัด 1 ชั่วโมงแรก (T2) และเมื่อการผ่าตัดสิ้นสุด (T3)ผลการศึกษา: ระยะเวลาเฉลี่ยการงดอาหารและน้ำเกือบ 11 ชั่วโมงในทั้งสองกลุ่ม อย่างไรก็ตามไม่มีผู้ป่วยคนใดที่เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ระดับน้ำตาลในเลือดมีค่าสูงอย่างมีนัยสำคัญในกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับสารน้ำ 5% dextrose เมื่อเทียบกับผู้ป่วยที่ได้รับสารน้ำ lactated Ringer’s solution ในช่วงก่อนเริ่มการผ่าตัด หลังการผ่าตัด 1 ชั่วโมงแรก และเมื่อการผ่าตัดสิ้นสุด (ค่า p-value เท่ากับ 0.06, 0.018 และ 0.036 ตามลำดับ) มีผู้ป่วยบางรายที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูงหลังได้รับสารน้ำ 5% dextrose in 0.45% NaCl ในระหว่างการผ่าตัด อย่างไรก็ตามไม่พบว่าค่าเฉลี่ยระดับน้ำตาลในผู้ป่วยกลุ่มใดที่ถูกจัดว่าเป็นระดับน้ำตาลในเลือดสูงสรุป: แม้ว่าจะถูกงดอาหารเป็นเวลาหลายชั่วโมง ก็ไม่พบว่ามีผู้ป่วยคนใดมีภาวะระดับน้ำตาลในเลือดต่ำสารน้ำ lactate Ringer’s solution ปริมาณค่อนข้างมากมีผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับระดับน้ำตาลในกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับ 5% dextrose in 0.45% NaCl ดังนั้น lactate Ringer’s solution อาจเป็นทางเลือกของการให้สารน้ำรักษาสมดุลในระยะการผ่าตัดและเป็นสารน้ำทดแทนในผู้ป่วยสุขภาพดีที่เข้ารับการผ่าตัดตามตารางนัดหมาย
ที่มา
วารสารจดหมายเหตุทางการแพทย์ ปี 2552, September ปีที่: 92 ฉบับที่ 9 หน้า 1178-1183
คำสำคัญ
Dextrose, NaCl, Lactate Ringer’s solution, Plasma glucose level