การเปรียบเทียบความปวดขณะฉีดยา propofol ชนิดที่มีขนาดโมเลกุลเล็ก กับ propofol ชนิดมาตรฐาน เมื่อผสมและไม่ผสม lidocaine
บรรจง ครอบบัวบาน*, มาลิน ถนอมสัตย์, ศิริวรรณ ดิเรกโภค, สุจริต คำแก้ว
Division of Anesthesiology, Chaiyaphum Hospital, Bannakan Street, Maung, Chaiyaphum 36000, Thailand. E-mail: albkb@diamond.mahidol.ac.th
บทคัดย่อ
ความปวดขณะฉีดยาเป็นผลข้างเคียงที่สำคัญในการนำสลบผู้ป่วยด้วยยาฉีด propofol พบร้อยละ 28-90% ของผู้ป่วยที่ได้รับยานี้ แม้ว่ามีวิธีที่พยายามจะลดภาวะปวดขณะฉีดยาดังกล่าวหลายวิธี แต่ผลของการลดปวดแตกต่างกันไป การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบ randomize, double-blind ที่ศึกษาเปรียบเทียบความปวดขณะฉีดยา propofol 2 ชนิดที่มีขนาดโมเลกุลแตกต่างกัน ในกรณีผสมและไม่ผสม lidocaine ในผู้ป่วย 368 ราย ASA physical status I-II ที่เข้ารับการผ่าตัดและให้ยาระงับความรู้สึก ผู้ป่วยจะถูกสุ่มเป็น 4 กลุ่ม คือกลุ่ม 1 ผู้ป่วยได้รับ 0.9% NaCl 2 มิลลิลิตร และยา propofol ชนิดมาตรฐาน กลุ่มที่ 2 ได้รับ 2% lidocaine 2 มิลลิลิตร และยา propofol ชนิดมาตรฐาน กลุ่มที่ 3 ได้รับยา 0.9% NaCl 2 มิลลิลิตร และยา propofol ชนิดขนาดโมเลกุลเล็ก (Anepol) และกลุ่มที่ 4 ได้รับ 2% lidocaine 2 มิลลิลิตร และยา Anepol  ฉีดเข้าเส้นเลือดบริเวณหลังมือเพื่อนำสลบ ประเมินความปวดขณะฉีดยา ในเวลา 5-10 วินาที หลังฉีดยา โดยใช้ four point scale ผลการศึกษา พบว่าผู้ป่วยในกลุ่มที่ 1 มีความปวดขณะฉีดยาร้อยละ 69 ซึ่งแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อเปรียบเทียบกับผู้ป่วยในกลุ่มที่ 2, 3 และ 4 มีความปวดขณะฉีดยาร้อยละ 50, 41.8 และ 39 ตามลำดับ (p < 0.05) เมื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของความรุนแรงของความปวดขณะฉีดยา พบว่าไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จะเห็นได้ว่า propofol ชนิดที่มีขนาดโมเลกุลเล็ก เมื่อผสมและไม่ผสม lidocaine มีความปวดขณะฉีดยาน้อยกว่า propofol ชนิดมาตรฐาน
ที่มา
วารสารจดหมายเหตุทางการแพทย์ ปี 2548, October ปีที่: 88 ฉบับที่ 10 หน้า 1401-1405
คำสำคัญ
anesthesia, Pain on injection, Particle size, Propofol