บทนำและวัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบ ประสิทธิผลและความปลอดภัยของฟ้าทะลายโจรกับยาฟาวิพิราเวียร์ซึ่งขณะทำวิจัยได้กำหนดเป็นยามาตรฐานที่ใช้รักษาโควิด-19 ในประเทศไทย แตกต่างกันหรือไม่อย่างไรในผู้ป่วยที่มีอาการน้อยหรือไม่มีอาการ

วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุมเปรียบเทียบ (RCT) โดยคัดเลือกผู้เข้าร่วมวิจัยที่มีอายุระหว่าง 18 ปี ถึงต่ำกว่า 60 ปี ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคโควิด-19 ด้วยการตรวจ real time PCR test ในหอผู้ป่วยเฉพาะกิจโรงพยาบาลมวกเหล็ก ระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2564 ถึง เมษายน 2565 เป็นผู้ป่วยที่มีอาการน้อยหรือไม่มีอาการ โดยภาพเอกซเรย์ปอดแรกรับไม่มีปอดอักเสบ จากนั้นนำผู้ป่วยทั้งหมดมาสุ่มตัวอย่างแบบจัดบล็อกเพื่อรับการรักษาที่ต่างกันสามกลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 ได้ผงบดจากส่วนเหนือดินของฟ้าทะลายโจร (400 มก. ของผงบดในหนึ่งแคปซูล มีแอนโดรกราโฟไลด์ 11.35 มก.) 180 มก.ต่อวัน ติดต่อกัน 5 วัน กลุ่มที่ 2 ได้ผงบดจากเฉพาะส่วนใบของฟ้าทะลายโจร (400 มก. ของผงบดในหนึ่งแคปซูล มีแอนโดรกราโฟไลด์ 24 มก.) 180 มก.ต่อวัน ติดต่อกัน 5 วัน กลุ่มที่ 3 ได้กินยาฟาวิพิราเวียร์ 3,600 มก. ในวันแรก และ 1,600 มก.ต่อวัน ในวันที่ 2-5 ติดตามผู้ป่วยนาน 10 วัน โดยใช้การเปลี่ยนสีบ่งชี้ระดับความรุนแรงของโรค การเกิดปอดอักเสบขึ้นใหม่ และการลดลงของปริมาณไวรัส ในวันที่ 0, 5 และ 10 เป็นผลลัพธ์หลัก

ผลการศึกษา: พบว่าจากผู้เข้าร่วมวิจัยจำนวน 231 คนแบ่งเป็น 3 กลุ่ม ๆ ละ 77 คน เป็นชายร้อยละ 47.2 หญิงร้อยละ 52.8 อายุ 18-58 ปี พบเกิดภาวะปอดอักเสบระหว่างการวิจัยทุกกลุ่มไม่แตกต่างกัน (p = 0.07) เช่นเดียวกับไม่พบการเพิ่มขึ้นของเอนไซม์ตับ AST และ ALT (p = 0.7) การลดลงของปริมาณไวรัสไม่แตกต่างกัน กล่าวคือ ในวันที่ 10 กลุ่มที่ 1 ไวรัสลดลงเฉลี่ย 3.960 ± 1.354 กลุ่มที่ 2 ลดลงเฉลี่ย 3.943 ± 1.414 กลุ่มที่ 3 ลดลงเฉลี่ย 3.994 ± 1.284 ซึ่งไม่แตกต่างกัน (p = 0.966) และไม่มีการเปลี่ยนสีระดับความรุนแรงทางคลินิก

อภิปรายผล: ประสิทธิผลของการใช้ฟ้าทะลายโจรและยาฟาวิพิราเวียร์ ในการรักษาโรคโควิด-19 ที่มีอาการน้อย ไม่แตกต่างกัน พิจารณาทั้งในแง่ผลการเกิดปอดอักเสบใหม่ และการลดของปริมาณไวรัส จากวันที่1 ,5 และวันที่10 ไม่แตกต่างกันเมื่อเปรียบเทียบทั้ง 3 กลุ่ม และไม่มีการเปลี่ยนระดับความรุนแรงทางคลินิก

ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ: ผงบดสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ทั้งจากส่วนเหนือดินและจากเฉพาะส่วนของใบ ให้ผลในการรักษาโรคโควิด-19 ไม่แตกต่างจากยาฟาวิพิราเวียร์  แต่ฟ้าทะลายโจรหาง่ายและมีราคาถูกกว่า งานวิจัยนี้จึงเสนอแนะในการรักษาโรคโควิด-19 ที่มีอาการน้อยควรเลือกใช้ฟ้าทะลายโจรเป็นยาลำดับแรกเมื่อเทียบกับฟาวิพิราเวียร์