การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผล ผลข้างเคียงและคุณภาพชีวิตของยาธาตุบรรจบกับยาไซเมทิโคน ในผู้ป่วยที่มีอาการท้องอืดไม่ทราบสาเหตุ ของสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 6 รอบ พระชนมพรรษา จังหวัดปทุมธานี
วรกานต์ มุกประดับ*, ธวัชชัย กมลธรรม
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา แขวงดุสิิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
บทคัดย่อ
 บทนำและวัตถุประสงค์: ในปัจจุบันโรคดีสเปปเซีย เป็นภาวะที่พบได้บ่อยที่สุดในโรคระบบทางเดินอาหาร ใน เวชปฏิบัติปฐมภูมิ จะเป็นผู้ป่วยประเภทไม่ทราบสาเหตุ การศึกษานี้ต้องการศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผล ผลข้างเคียง และคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยจากการใช้ยาธาตุบรรจบกับยาไซเมทิโคน ในผู้ป่วยที่มีอาการท้องอืดไม่ทราบสาเหตุ ซึ่งเป็น ยาที่มีการสั่งจ่ายเพื่อรักษาอาการท้องอืด โดยหวังว่าผลการศึกษาที่ได้จะเป็นข้อมูลสำคัญที่อาจสนับสนุนให้มีการใช้ ยาธาตุบรรจบในการรักษาอาการท้องอืดต่อไป
วิธีกรศึกษา: การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาทางคลินิก กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่มีอาการท้องอืดเรื้อรังโดยไม่ ทราบสาเหตุ โดยแบ่งเป็นกลุ่มทดลองที่ได้รับยาธาตุบรรจบ และกลุ่มควบคุมซึ่งได้รับยาไซเมทิโคน ยาทั้งสองชนิด รับ ประทานครั้งละ 1 แคปซูล ก่อนอาหาร กลุ่มละ 40 คน เป็นเวลา 7 วัน โดยใช้แบบสอบถามการประเมิน Severity of Dyspepsia Assessment (SODA) แบบประเมิน Naranjo’s algorithm และแบบประเมินคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัย โลกชุดย่อ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติพรรณนา คำนวณสถิติพื้นฐาน paired Samples t-test และ independent samples t-test
ผลกรศึกษา: การเปรียบเทียบประสิทธิผลการใช้ยาธาตุบรรจบและยาไซเมทิโคน ในการรักษาผู้ป่วยก่อนและ หลังรับประทาน ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.001) โดยกลุ่มที่ได้รับยาธาตุบรรจบมีค่าการ ประเมินอาการระหว่างก่อนและหลังรับประทานยาไม่แตกต่างกันไปกว่ากลุ่มที่ได้รับยาไซเมทิโคน โดยมีค่าเฉลี่ย -5.32 ± 3.63 คะแนน และ -7.82 ± 2.89 คะแนน ตามลำดับ ซึ่งทั้งสองกลุ่มมีผลข้างเคียงจากการใช้ยาธาตุบรรจบและยาไซเมทิ โคน คือ หิวบ่อย ร้อยละ 22.5 และ 10 ตามลำดับ นอนไม่หลับ ร้อยละ 0 และ 10 ตามลำดับ ผลคะแนนคุณภาพชีวิตโดย รวมระหว่างก่อนและหลังรับประทานยาทั้งสองกลุ่มอยู่ในเกณฑ์ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยมีค่าเฉลี่ย 9.82 ± 3.38 คะแนน และ 8.57 ± 3.30 คะแนน ตามลำดับ
อภิปรยผล: จากผลการเปรียบเทียบประสิทธิผลการใช้ยาธาตุบรรจบและยาไซเมทิโคนในการรักษาผู้ป่วยที่มี อาการท้องอืดไม่ทราบสาเหตุ ก่อนและหลังรับประทาน ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) การศึกษา ผลข้างเคียงการใช้ยาธาตุบรรจบพบว่ามีอาการหิวบ่อยและท้องผูก ส่วนการใช้ยาไซเมทิโคนพบว่ามีอาการปวดเมื่อยและ นอนไม่หลับ โดยผลคะแนนคุณภาพชีวิตโดยรวมระหว่างก่อนและหลังรับประทานยาทั้งสองกลุ่มอยู่ในเกณฑ์ไม่แตก ต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ: ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า สามารถเลือกใช้ยาธาตุบรรจบเป็นยาลำดับแรก ใน การบรรเทาอาการท้องอืดไม่ทราบสาเหตุทดแทนยาไซเมทิโคนได้ และผลข้างเคียงที่พบต้องมีการศึกษาทางคลินิก ในระยะยาวร่วมด้วย
 
 
ที่มา
วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ปี 2566, May-August ปีที่: 21 ฉบับที่ 2 หน้า 263-278
คำสำคัญ
Functional dyspepsia, Simethicone, Ya That Banchop, ยาธาตุบรรจบ, ยาไซเมทิโคน, อาการท้องอืดไม่ทราบสาเหตุ