การใช้คีมข้างเดียวเทียบกับการใช้มือในการช่วยคลอดศีรษะทารกระหว่างการผ่าตัดคลอด: การทดลองแบบสุ่ม
รัตน์ศักดิ์ ตั้งเทอดชนะกิจ*, อุษณีย์ สังคมกำแหง, ธนนิตย์ สังคมกำแหง
Department of Obstetrics and Gynecology, Khon Kaen Hospital, Khon Kaen 40000, Thailand: E-mail: ratsak_25@hotmail.com
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลการช่วยคลอดศีรษะทารกในการผ่าตัดคลอดระหว่างการใช้คีมข้างเดียวหรือการใช้ มือในเรื่องระยะเวลาการคลอด ภาวะแทรกซ้อนมารดาและทารก
วัสดุและวิธีการ: สตรีตั้งครรภ์เดี่ยวครบกำหนดที่มีส่วนนำของทารกเป็นศีรษะ ได้รับการผ่าตัดคลอดโดยระงับความรู้สึกด้วย การฉีดยาชาเข้าช่องไขสันหลัง จำนวน 144 คน ถูกสุ่มเป็นสองกลุ่มคือใช้คีมข้างเดียวช่วยคลอด เปรียบเทียบกับการใช้มือช่วย คลอด ผลลัพธ์หลักคือระยะเวลาที่ใช้ในการคลอดศีรษะทารก ผลลัพธ์รองคือระยะเวลาในการผ่าตัดคลอด ภาวะแทรกซ้อนมารดา (การฉีกขาดมดลูกเพิ่มเติมจากรอยผ่าตัด, การบาดเจ็บของหลอดเลือดที่มาเลี้ยงมดลูก) ผลต่อทารก (การประเมินสภาวะทารก แรกเกิดที่ 5 และ 10 นาที การใช้ออกซิเจนในทารก การบาดเจ็บขณะช่วยคลอดทารก) และความพึงพอใจของแพทย์ผู้ผ่าตัด
ผลการศึกษา: ลักษณะทางประชากรศาสตร์ไม่แตกต่างกันระหว่างกลุ่มยกเว้นชนิดของแผลผ่าตัดที่ผิวหนัง ค่ามัธยฐานของ ระยะเวลาในการช่วยคลอดศีรษะทารกในกลุ่มใช้คีมข้างเดียวน้อยกว่าในกลุ่มใช้มือช่วยคลอดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (กลุ่ม คีมข้างเดียว 24.50 วินาที (interquartile range (IQR), 10.50-41.50), กลุ่มมือ 45.00 วินาที (IQR, 19.50-92.00), p < 0.001) และไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติของระยะเวลาในการผ่าตัดคลอด ภาวะแทรกซ้อนมารดา ผลต่อทารกและ ความพึงพอใจของแพทย์ผู้ผ่าตัด การบาดเจ็บเล็กน้อยในทารกพบได้ร้อยละ 9.72 ในกลุ่มที่ใช้คีมข้างเดียวช่วยคลอด
สรุป: การใช้คีมข้างเดียว ลดระยะเวลาในการช่วยคลอดศีรษะทารกระหว่างการผ่าตัดคลอดได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อ เทียบกับการใช้มือช่วยคลอด โดยไม่พบภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายต่อมารดาและทารกโดยการบาดเจ็บเล็กน้อยต่อทารกพบ ในกลุ่มที่ใช้คีมข้างเดียวมากกว่าการใช้มือช่วยคลอด
 
ที่มา
ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย ปี 2565, November-December ปีที่: 30 ฉบับที่ 6 หน้า 442-450
คำสำคัญ
Cesarean section, การผ่าตัดคลอด, single blade forceps, manual delivery, time to delivery of fetal head, การใช้คีมข้างเดียว, การใช้มือช่วยคลอด, ระยะเวลาในการคลอดศีรษะทารก