ความปลอดภัยและประสิทธิภาพของยารับประทาน nifedipine กับยาฉีด terbutaline สำหรับรักษาภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
ฉวีวรรณ รัตนจามิตร*, ธีระ วัชรปรีชานนท์, นิสา เลาหพจนารถ, สุชาดา สูรพันธุ์
Department of Clinical Pharmacy, Prince of Songkla University, Hat Yai, Songkhla 90110, Thailand. Phone: 074-288-932, Fax: 074-428-222, E-mail: chaveewan.r@psu.ac.th
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เปรียบเทียบความปลอดภัยและประสิ ทธิภาพของยารับประทาน nifedipine กับยาฉีด terbutaline ในการรักษาภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดวัสดุและวิธีการ: ทำการศึกษาในหญิงตั้งครรภ์เดี่ยวอายุครรภ์ 24-36 สัปดาห์ (กลุ่มละ 20 คน) ได้รับยาโดยวิธีสุ่มกลุ่ม nifedipine รับประทานยาครั้งแรก 10 มก. กัดเม็ดยาแตกก่อนกลืน สามารถรับประทานเพิ่มครั้งละ 10 มก. ทุก 20 นาที ขนาดสูงสุด 40 มก. ใน 1 ชั่วโมงแรก ตามด้วย 20 มก. ทุก 4 ชั่วโมง จนครบ 72 ชั่วโมง ส่วนกลุ่ม terbutaline ได้รับยาโดยหยดเข้าเส้นเลือดดำด้วยอัตรา 10 µg/min ปรับเพิ่มครั้งละ10 µg/min ทุก 10 นาที จนครบ 1 ชั่วโมง ได้อัตราสูงสุด 25 µg/min เมื่อมดลูกหยุดหดรัดตัว 2-6 ชั่วโมง เปลี่ยนเป็นฉีดเข้าใต้ผิวหนัง ครั้งละ 0.25 mg ทุก 4 ชั่วโมง จนครบ 24 ชั่วโมง ผลลัพธ์หลักด้านความปลอดภัย คือ ค่าความดันโลหิต diastolic ที่เปลี่ยนแปลงจากค่าเริ่มต้นวัดที่ 1 ชั่วโมงหลังการให้ยา (ΔDBP1hr) เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างกลุ่มที่ระดับนัยสำคัญ 0.05 ผลลัพธ์รอง ได้แก่ ผลลัพธ์ด้านประสิทธิภาพคือเลื่อนการคลอดออกไปมากกว่า 48 ชั่วโมง และ 7 วัน ผลไม่พึงประสงค์อื่นๆ และ ผลลัพธ์การคลอดผลการศึกษา: พบมารดากลุ่ม nifedipine 11 ราย (55%) ที่พิจารณาว่าล้มเหลวในการรักษาเมื่อสิ้นสุด 1 ชั่วโมงแรกเปลี่ยนไปใช้ยาฉีด terbutaline เนื่ องจากทนอาการข้างเคียงไม่ได้ 3 ราย มดลูกยังมีการหดรัดตัว 8 ราย ΔDBP1hr (mean + SD) ในกลุ่ ม terbutaline ลดลงมากกว่ากลุ่ม nifedipine มารดาที่ เกิดภาวะความดันโลหิตต่ำ มีค่าความดันโลหิต < 90/60 mmHg ในกลุ่ม nifedipine พบ 1 ราย กลุ่ม terbutaline พบ 2 ราย พบการคลอดเลื่อนไปมากกว่า 48 ชั่วโมง และ 7 วัน ตามลำดับ ดังนี้ กลุ่ม nifedipine 17 ราย และ 14 ราย และกลุ่ม terbutaline 15 ราย และ 12 ราย ซึ่งไม่แตกต่างกันทางสถิติ พบมารดามีอาการไม่พึงประสงค์อย่างน้อย 1 อย่าง ในกลุ่ม nifedipine 15 ราย กลุ่ม terbutaline 20 ราย มารดาในกลุ่ม terbutaline มี อัตราการเต้นหัวใจที ่ 1 ชั่วโมงหลังเริ่มให้ยาเพิ่มขึ้นมากกว่ากลุ่ม nifedipine ติดตามผลลัพธ์การคลอดได้ครบในกลุ่ม nifedipine แต่กลุ่ม terbutaline ติดตามได้ 16ราย พบการคลอดที่อายุครรภ์ > 37 สัปดาห์ กลุ่มละ 6 ราย กลุ่มได้รับ terbutaline ทารกมีเลือดออกในโพรงสมอง 3 ราย อายุครรภ์ที่คลอดคือ 25, 29 และ 37 สัปดาห์ 1 ใน 3 มีสาเหตุเกี่ยวข้องกับการ บาดเจ็บจากวิธีการคลอดสรุป: ยารับประทาน nifedipine มีความปลอดภัยและประสิทธิภาพพอ ๆ กับยาฉีด terbutaline ในการรักษาภาวะเจ็บครรภ์ คลอดก่อนกำหนด
ที่มา
วารสารจดหมายเหตุทางการแพทย์ ปี 2550, November ปีที่: 91 ฉบับที่ 11 หน้า 2461-2469
คำสำคัญ
Efficacy, Safety, Nifedipine, Preterm labor, Terbutaline, Tocolysis