วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลและความปลอดภัยของตำรับยาทาพระเส้นในการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมปฐมภูมิ เปรียบเทียบกับยาครีมทาแก้ปวด วิธีการ: การศึกษาเป็นการวิจัยเปิดเผยแบบสุ่ม การศึกษาแบ่งอาสาสมัคร 60 คนเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ได้รับยาทาพระเส้น ครั้งละ 6 มิลลิลิตรวันละ 3 ครั้ง จำนวน 31 คน และกลุ่มที่ได้รับยาครีมทาแก้ปวด ครั้งละ 1 กรัม วันละ 3 ครั้ง จำนวน 29 คน ระยะเวลาติดตามอาการ คือ 14 วัน ประสิทธิผลของการรักษาประเมินจากระดับความปวดของข้อเข่า โดยใช้visual analog scale (VAS) ระยะเวลาในการเดิน 100 เมตร และ WOMAC index score ความปลอดภัยของการรักษา ประเมนิจากการตรวจร่างกาย ค่าทางห้องปฏิบัติการการทำงานของไตและตับ ผลการวิจัย: ยาทาพระเส้นมีประสิทธิผลในการลด อาการปวดของข้อเสื่อม ภายใน 14 วัน แต่อาการปวดของผู้ป่วยกลุ่ม YTS ที่วัดโดย VAS และ WOMAC index score ไม่แตกต่าง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับการใช้ยาครีมทาแก้ปวด (P<0.05) อย่างไรก็ตาม อาสาสมัครที่ใช้ยาทาพระเส้นมีระยะเวลาในการ เดิน 100 เมตรและการประเมินอาการโดยรวมดีกว่าผู้ป่วยที่ใช้ยาครีมทาแก้ปวด (P=0.027 และ <0.01 ตามลำดับ) ความ ปลอดภัยของยาทาพระเส้นและยาครีมทาแก้ปวดไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุป: ยาทาพระเส้นเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการใช้การรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมปฐมภูมิ