การศึกษาประสิทธิผลและความปลอดภยัเบื้องต้นของสเปรย์หญ้าดอกขาวในการเลิกบุหรี
สุภาภรณ์ ปิติพร, อุไรวรรณ โชติเกียรติ, ศิริพร พูลทรัพย์, พิสิฎร์ ชัยประเสริฐสุด, จิราพร ตระการจันทร์สิริ, วชิราภรณ์ ทองอ่อน, กฤติกา วิไล, นราพร สงวนใจ, พรรณพัชนันท์ วงษ์ประกอบ, กูโอนะ รงโซะ, ผกากรอง ขวัญข้าว*
วิทยาลัยการแพทยแผนไทยอภัยภูเบศร จังหวัดปราจีนบุรี Email:pakakrong2@gmail.com
บทคัดย่อ
หญ้าดอกขาว (vernonia cinerea(L.) Less (VC)) และกระชาย (Boesembergia rotunda (L.) Mansf (BR)) เป็นพืชสมุนไพรที่มีรายงานใช้ประโยชน์ในผู้ที่สูบบุหรี่ วัตถุประสงค์เพื่อประเมินประสิทธิผลและความปลอดภัยของสเปรย์พ่นในช่องปาก 2 สูตร คือ สูตรที่มีส่วนผสมของสารสกัด VC และสูตรผสมของสารสกัด VC และสารสกัด BR โดยศึกษาเปรียบเทียบกับยาหลอก การศึกษาดำเนินการที่แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร โดยศึกษาในผู้สูบบุหรี่ที่เข้าร่วมโปรแกรมเลิกบุหรี่ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ซึ่งแบ่งเป็น 3 กลุ่มด้วยวิธีสุ่ม ได้แก่กลุ่มที่หนึ่งวี See ได้แก่กลุ่มที่ 1 VC (n=22), กลุ่มที่ 2 VC และ  BR (n=23) และกลุ่มที่ 3 ยาหลอก (n=22) วีขอโดยใช้สถิติพรรณนาและอนุมาน เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของกลุ่มตัวอย่าง
ผลการวิจัย: ที่ 6 สัปดาห์ พบร้อยละของจำนวนบุหรี่ที่ลดลง ในกลุ่ม VC (n=18), กลุ่มที่ VC และ BR (n=21) กลุ่มที่ได้รับยา หลอก (n=17) เมื่อเปรียบเทียบกับสัปดาห์แรกเท่ากับ 67.09% และ 28.19%, 73.90% และ 35.97%, 46.65% และ 26.20% ตามลำดับ อัตราการลดลงของมวลบุรีในทั้งสองกลุ่มมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ตั้งแต่สัปดาห์ที่สอง แต่ไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) กับยาหลอก ผลคะแนน Fagerstrom Test For Nicotine Dependence (FTND) ช่วงก่อนและหลังการศึกษามีค่าลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในทุกกลุ่มตัวอย่าง สเปรย์ทั้งสามชนิดมีความปลอดภัยดี สเปรย์พ่นในช่องปากที่มีส่วนผสมของสมุนไพรทั้ง 2 สูตร มีความเป็นไปได้ที่จะใช้เสริมการเลิกบุหรี่ ทั้งนี้ควรมีการศึกษาในกลุ่มผู้สูบบุหรี่จำนวนมากและขยายช่วงระยะเวลาการศึกษาให้นานขึ้น
 
ที่มา
วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ ปี 2562, July-December ปีที่: 13 ฉบับที่ 2 หน้า 117-127
คำสำคัญ
Smoking cessation, การเลิกบุหรี่, Vernonia cinerea (L.) Less., Boesenbergia rotunda (L.) Mansf, oral spray, หญ้าดอกขาว (Vernonia cinerea (L.) Less), กระชาย (Boesenbergia rotunda (L.) Mansf., สเปรย์พ่นในช่องปาก