ผลของวิตามินดีเปรียบเทียบกับยา Aliskiren ในการลดโปรตีนในปัสสาวะและลดการอักเสบของผู้ป่วยที่มีภาวะไตวายจากเบาหวานชนิดที่ 2 (AIMVID study)
ยุวนุช อิศรกุล*, สาธิต คูระทอง, ธนันดา ตระการวนิช, สุรสีห์ พร้อมมูล, ทวีชัย ทีปประสาน, ภัทรา คูระทอง
หน่วยงโรคไต ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
บทคัดย่อ
บทนำ : albuminuria เป็นตัวบ่งชี้ถึงการดำเนินโรคของโรคไตในเบาหวานและการเกิดโรคในระบบหัวใจและหลอดเลือด ถึงแม้จะ มีหลายการศึกษาของยากลุ่ม direct renin inhibitor เช่น aliskiren ออกมาก็ตามแต่ไม่มีการศึกษาใดที่แสดงผลดีในด้านไตและ โรคหัวใจและหลอดเลือด ซึ่งอาจจะเป็นผลมาจากการเพิ่มขึ้นของการอักเสบในร่างกาย วิตามินดี (calcitriol) จึงเป็นความหวังในการนำมาใช้ในผู้ป่วยไตวายเรื้อรังจากเบาหวานได้เนื่องมาจากผลลดการอักเสบในร่างกายได้นอกเหนือจากผลในการลดโปรตีนในปัสสาวะ การศึกษานี้ต้องการเปรียบเทียบผลของยา calcitriol และ aliskiren ต่อการอักเสบในร่างกายและการลดโปรตีนในปัสสาวะในผู้ป่วย โรคไตจากเบาหวานที่มารับการรักษาที่คลินิกผู้ป่วยนอก หน่วยโรคไตของ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
วิธีการวิจัย : ศึกษาผู้ป่วยโรคไตจากเบาหวานที่มารับการรักษาที่คลินิกผู้ป่วยนอกหน่วยโรคไต ระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2554  ถึงเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555 จำนวน 39 คน ที่ได้รับยาลดความดันกลุ่ม RAS blocker (angiotensin converting enzyme  inhibitor หรือ angiotensin receptor blocker) คงที่เป็นเวลา 3 เดือน โดยแบ่งเป็น 2 กลุ่ม แบบสุ่ม กลุ่มที่ 1 ได้ aliskiren 150 mg วันละครั้งหลังอาหารเช้าและกลุ่มที่ 2ได้ calcitriol 0.5 μg ต่อครั้ง สัปดาห์ละ 2 ครั้งหลังอาหารเย็นแล้วติดตามผลการศึกษา เป็นเวลา 6 สัปดาห์เพื่อดูผลของการลดโปรตีนในปัสสาวะ ลดการอักเสบในร่างกาย (hs-CRP) การเปลี่ยนแปลงของ pro-BNP และ การเปลี่ยนแปลงของ parathyroid hormone (PTH)
ผลการวิจัย : หลังจากติดตามไปเป็นระยะเวลา 6 สัปดาห์ มีผู้ป่วยไตวายเรื้อรังจากเบาหวานจำนวน 32 คนที่ติดตามการศึกษาครบ 6 สัปดาห์ ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มที่ได้ยา aliskiren มีโปรตีนในปัสสาวะลดลงมากกว่ากลุ่มที่ได้ยา calcitriol แต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (850 ± 1726.44 vs 340 ± 683.60 mg/g creatinine, p=0.272) กลุ่มที่ได้ยา calcitriol มีการลดลงของ hs-CRP (5.07±17.15 vs 0.39±1.86 mg/L, p = 0.043), pro-BNP (155.05 ± 426.35 vs 90.41 ± 204.139 pg/ml, p=0.048) และ PTH (4.67 ± 15.50 vs 10.15 ± 23 pg/dl, p=0.041) มากกว่ากลุ่มที่ได้ยา aliskiren อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
สรุป : ยา calcitriol มีผลลดโปรตีนในปัสสาวะไม่แตกต่างกับยา aliskiren นอกจากนั้นยังมีผลลด inflammatory marker ได้แก่ hs-CRP รวมทั้ง pro-BNP และ PTH ได้ดีกว่ายา aliskiren อีกด้วยเมื่อให้การรักษาร่วมกับยากลุ่ม RAS blocker
 
ที่มา
วารสารสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย ปี 2555, July-September ปีที่: 18 ฉบับที่ 3 หน้า 43-50
คำสำคัญ
Calcitriol, Diabetic kidney disease, Vitamin D, direct renin inhibitor, Aliskiren, วิตามินดี, ไตวายเรื้อรังจากเบาหวาน