จุดประสงค์: เพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลของการผ่าตัดนิ่วถุงน้ำดีด้วยการส่องกล้องวีดีทัศน์แบบแผลเดียวกับแบบ 3 แผลในระยะสั้น

ความเป็นมา: การผ่าตัดนิ่วน้ำดีด้วยการส่องกล้องวีดีทัศน์แบบ 3-4 แผล เป็นมาตรฐานของการผ่าตัด มีการคิดวิธีการผ่าตัดแบบแผลเดียวเพื่อเพิ่มลดความเจ็บปวดของแผลผ่าตัดทำให้กลับไปทำงานได้เร็วขึ้น  และเพื่อความสวยงามของแผนผ่าตัด แต่ยังขาดข้อมูลการศึกษาที่ชัดเจน

วิธีการศึกษา: ผู้ป่วยเข้ารับการศึกษาการผ่าตัดนิ่งถุงน้ำดีตั้งแต่ มกราคม 2555 – ธันวาคม 2557 มีจำนวนทั้งสิ้น 198 ราย ทำการสุ่มการผ่าตัดแบบแผลเดียวและแบบ 3 แผล และทำการศึกษาเปรียบเทียบระยะเวลาการผ่าตัด ภาวะแทรกซ้อน การปวดแผล ระยะเวลาการนอนในโรงพยาบาล การกลับไปทำงานและความงามของแผลผ่าตัด

ผลการศึกษา: ผู้ป่วยเข้าร่วมการศึกษาทั้งหมด 198 ราย แบ่งผู้ป่วยเป็นกลุ่มละ 99 ราย หลังจากคัดแยกผู้ป่วยออกเหลือผู้ป่วยกลุ่มผ่าตัดแบบแผลเดียว 92 ราย และแบบ 3 แผล 94 ราย พบว่าผู้ป่วยทั้ง 2 กลุ่ม มีเพศ อายุ ดัชนีมวลกาย และสภาวะของผู้ป่วยตาม ASA ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ระยะเวลาของการผ่าตัดแบบแผลเดียวส่วนใหญ่ใช้เวลา 35 นาที แบบ 3 แผล ใช้เวลาผ่าตัด 30 นาที ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< 0.01) ระยะเวลานอนโรงพยาบาลส่วนใหญ่ทั้ง 2 กลุ่ม นอน 3 วัน ซึ่งไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p> 0.01) ผู้ป่วยผ่าตัดแบบแผลเดียวกลับไปทำงาน 14 งัน ผู้ป่วยผ่าตัด 3 แผล กลับไปทำงาน 10 วัน ซึ่งไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.01) ไม่พบภาวะแทรกซ้อนของการผ่าตัดทั้ง 2 กลุ่ม อาการปวดแผลหลังผ่าตัดภายใน 24 ชม. แรก พบว่าการผ่าตัดแบบแผลเดียวมีค่าเฉลี่ยของระดับการปวดแผลผ่าตัดมากกว่าแบบ 3 แผล (2.53±1.51, 1.79±0.98 ตามลำดับ) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.01) ส่วนความงามของแผลผ่าตัด พบว่าหลังจาก 30 วัน ผู้ป่วยผ่าตัดแบบแผลเดียวมีความงามของแผลผ่าตัดมากกว่าแบบ 3 แผล (23.19±1.31, 22.42±1.45 ตามลำดับ)  อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p <0.01)

สรุป: การผ่าตัดนิ่งถุงน้ำดีแบบแผลเดียวมีระยะเวลาการนอนในโรงพยาบาลและการกลับไปทำงานได้ไม่แตกต่างกับการผ่าตัดแบบ 3 แผล แต่ใช้เวลาในการผ่าตัดมากกว่าและปวดแผลมากกว่าใน 24 ชม. แรก อย่างไรก็ตามความงามของแผลผ่าตัดพบว่าการผ่าตัดแบบแผลเดียวมีมากกว่าแบบ 3 แผล