การวิเคราะห์ความคุ้มค่าของการให้เลือดและการใช้ Tranexamic acid ในการผ่าตัดข้อเข่าเทียม
ธนา ธุระเจน*, ชัชวาลย์ วิเศษศิริพงษ์
Department of Orthopeadics, Police General Hospital, Bangkok, Thailand
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อวิเคราะห์อัตราการให้เลือดหลังการผ่าตัดข้อเข่าเทียมและวิเคราะห์ถึงความคุ้มค่าของการให้เลือดในการผ่าตัดข้อเข่าเทียม
วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็ นการศึกษาย้อนหลังในผู้ป่วย จำนวน 342 ราย ที่ได้รับการผ่าตัดข้อเข่าเทียมข้างเดียวในโรงพยาบาลตำรวจ ระหว่างเดือนมิถุนายน 2555 ถึง เดือนมิถุนายน 2557 โดยแบ่งผู้ป่วยออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มแรกได้รับยาtranexamic acid ส่วนในกลุ่มที่สอง ผู้ป่ วยไม่ได้รับยา tranexamic acid โดยผู้ป่วยทั้งสองกลุ่มได้เข้ารับการดูแลรักษา ในภาควิชาออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลตารวจ ข้อมูลในการให้เลือดได้รับการเก็บโดยโปรแกรมของธนาคารเลือด "BloodTrans" และค่าใช้จ่ายจากการให้เลือดเก็บข้อมูลจากห้องยาผู้ป่วยในและแผนกการเงินของโรงพยาบาลตำรวจ
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยจำนวน 342 ราย ที่ได้รับการผ่าตัดข้อเข่าเทียม เป็นผู้ป่วยเพศชาย 80 ราย เพศหญิง 262 ราย อายุเฉลี่ย 68.7 (50-84) ปี น้า หนักตัวเฉลยี่ 67.0 (58-90) กิโลกรัม ส่วนสูงเฉลยี่ 163.0 (160-172) เซนติเมตร ดัชนีมวลกาย 25.2 (22.2-28.5) กิโลกรัมต่อตารางเมตร จา นวนเข่าขวา 216 ราย เข่าซ้าย 126 ราย ความเข้มข้นของเลือดก่อนการผ่าตัดเฉลี่ยในกลุ่มที่หนึ่งร้อยละ 36.4 (30.0-44.5) กลุ่มที่สองร้อยละ 30.1 (30.0-43.5) ค่าความเข้มข้นหลังการผ่าตัดในผู้ป่วยกลุ่มที่หนึ่ง ร้อยละ 31.4 (26.0-40.5) และกลุ่มที่สองร้อยละ 30.1 (23.0-38.5) ผู้ป่ วยจา นวน 164 รายได้รับเลือดหลังการผ่าตัดข้อเข่าเทียมคิดเป็น ร้อยละ 48 ของผู้ป่วยทั้งหมด โดยในผู้ป่ วยจา นวนนี้เป็นผู้ป่วยในกลุ่มที่หนึ่งจำนวน 54 ราย (ร้อยละ 36) และผู้ป่วยกลุ่ม
ที่สองจำนวน 110 ราย (ร้อยละ 58) และจำนวนเลือดที่ใช้ไปทั้งหมดเป็น 233 ยูนิต ค่าเฉลี่ยของจำนวนเลือดที่ใช้ต่อผู้ป่วยทั้งหมดเท่ากับ 0.68 ยูนิตต่อคน โดยในผู้ป่วยกลุ่มที่หนึ่งค่าเฉลี่ยเท่ากับ 0.48 ยูนิตต่อคนและในกลุ่มที่สองเท่ากับ 0.85 ยูนิตต่อคน ราคาของเลือดที่ให้ผู้ป่วยทั้งหมดคือ 174,300 บาท โดยมีค่าใช้จ่ายเฉลี่ยของการให้เลือดต่อการผ่าตัดข้อเข่าเทียมทั้งหมดคือ 530 บาท ค่าใช้จ่ายเฉลยี่ ของการให้เลือดต่อกลุ่มผู้ป่วยกลุ่มที่หนึ่งคือ 463 บาท (น้อยกว่าค่าใช้จ่ายเฉลี่ยรวมร้อยละ 12) และต่อผู้ป่วยกลุ่มที่สองคือ 584 บาท (สูงกว่าค่าเฉลี่ยรวมร้อยละ 10) โดยสามารถลดค่าใช้จ่ายของการให้เลือดโดยการใช้ยา tranexamic acid ไปได้ประมาณร้อยละ 22
สรุป: จำนวนปริมาณเลือดที่ให้ผู้ป่ วยในการศึกษาน้อยกว่าการให้เลือดในมาตรฐานทั่วไปของการผ่าตัดข้อเข่าเทียม แต่อัตราการให้เลือดกับผู้ป่วยสูงกว่ามาตรฐานทั่วไป การใช้ยา tranexamic acid ทา ให้อัตราการให้เลือดลดลงและค่าใช้จ่ายจากการให้เลือดลดลงด้วยเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้ให้ยา ซึ่งจากการศึกษาพบว่าการใช้ยา tranexamic acid มีผลดีต่อการรักษาโดยข้อบ่งชี้ในการให้เลือดแก่ผู้ป่ วยหลังการผ่าตัดข้อเข่าเสื่อมควรจะต้องมีการพิจารณาในการศึกษาต่อไป
 
ที่มา
วารสารราชวิทยาลัยแพทย์ออโธปิดิกส์แห่งประเทศไทย ปี 2559, January-April ปีที่: 40 ฉบับที่ 1-2 หน้า 21-26
คำสำคัญ
Total knee arthroplasty, Cost analysis, Tranexamic acid, Blood transfusion