ต้นทุนการจัดบริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล
อุทุมพร วงษ์ศิลป์*, อาณัติ วรรณศรี
สำนักวิจัยเพื่อการพัฒนาหลักประกันสุขภาพไทย สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข
บทคัดย่อ
                การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาต้นทุนการจัดบริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล โดยใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลบริการและข้อมูลต้นทุนของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จำนวน 10 แห่ง ปีงบประมาณ 2557 และวิเคราะห์ต้นทุนการจัดการบริการตามแนวทางการศึกษาต้นทุนสถานพยาบาลสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข โดยจำแนกตามกิจกรรม 4 ด้าน คือ ด้านการักษาพยาบาล การส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค การฟื้นฟูสุขภาพ และด้านการแพทย์แผนไทย ผลการศึกษาพบว่า งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยนอก (ไม่รวมงานทันตกรรม) มีต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 180 บาทต่อครั้ง งานทันตกรรมมีต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 354 บาทต่อครั้ง ขณะที่ต้นทุนทางด้านการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค ซึ่งจำแนกเป็น งานอนามัยแม่และเด็ก งานวัคซีน งานวางแผนครอบครัว งานเยี่ยมบ้าน และงานส่งเสริมป้องกันโรคอื่นๆ ในรายละเอียดของต้นทุนแต่ละด้านพบว่า งานอนามัยแม่และเด็ก (ANC) มีต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 641 บาทต่อครั้ง ส่วนงานวัคซีน (EPI) มีต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 389 บาทต่อครั้ง งานวางแผนครอบครัว มีต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 267 บาทต่อครั้ง งานเยี่ยมบ้านมีต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 31 บาทต่อครั้ง ต้นทุนงานฟื้นฟูสุขภาพและภายภาพบำบัดมีต้นทุนเฉลี่ยเท่ากับ 291 บาทต่อครั้ง และต้นทุนงานแพทย์แผนไทย ซึ่งมีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเพียงแห่งเดียวที่จำแนกต้นทุนได้ มีต้นทุนแพทย์แผนไทยเท่ากับ 557 บาทต่อครั้ง อย่างไรก็ตาม การศึกษามีข้อจำกัดในประเด็นจำนวนกลุ่มตัวอย่างที่ทำการศึกษามีจำนวนน้อย และเป็นการศึกษาย้อนหลังซึ่งมีข้อมูลสถิติจำกัด จึงควรมีการศึกษาเพิ่มเติม
 
 
ที่มา
วารสารวิชาการสาธารณสุข ปี 2560, July-August ปีที่: 26 ฉบับที่ Suppl 1 หน้า S156-S164
คำสำคัญ
Unit cost, โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล, Primary care unit, ต้นทุนการจัดบริการ