ความเป็นมา: จากการปรับเปลี่ยนระบบบริการสาธารณสุขการนานโยบายไปสู่การปฏิบัตินั้น สถาน

บริการสุขภาพทุกแห่งต้องมีการปรับตัวอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งการจัดสรรทรัพยากรต่างๆ

เพื่อให้การใช้ทรัพยากรเหล่านั้นเกิดประโยชน์สูงสุด การวิเคราะห์ต้นทุนต่อหน่วยบริการจึงมี

ความสำคัญ และเป็นประโยชน์ต่อการบริหารทรัพยากรในโรงพยาบาล รวมทั้งพัฒนาระบบข้อมูล

ทางการเงินเพื่อการบริหารราชการ และพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์สาหรับการบันทึกและ

วิเคราะห์ข้อมูลรายได้

วัตถุประสงค์: ศึกษาต้นทุนเพื่อทำแผนของหน่วยงานบริการระดับโรงพยาบาลทั่วไปขนาดเล็ก (M1)

วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา ศึกษาในมุมของผู้ให้บริการ โดยเก็บข้อมูลย้อนหลังตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2557 ถึง 30 กันยายน 2558 ประชากรที่ใช้ในการศึกษาเป็นหน่วยต้นทุนของโรงพยาบาลฝางจำนวน 57 หน่วยบริการ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) หน่วยต้นทุนที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ 2) หน่วยต้นทุนที่ก่อให้เกิดรายได้ และ 3) หน่วยต้นทุนที่ให้บริการผู้ป่วยวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติร้อยละ โดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ และการกระจายต้นทุนใช้สมการเส้นตรง

ผลการศึกษา: ผลการศึกษาพบว่าต้นทุนรวมโดยตรงของหน่วยต้นทุน โรงพยาบาลฝาง ปีงบประมาณ

2558 มีมูลค่ารวม 338,184,971.71บาท สัดส่วนต้นทุนค่าแรง : ต้นทุนค่าวัสดุ : ต้นทุนค่าลงทุน เท่ากับ 48.06 : 45.84 : 6.10 โดยกลุ่มงานพยาธิวิทยาคลินิกมีต้นทุนรวมโดยตรงสูงที่สุด ร้อยละ13.26 เมื่อจาแนกตามชนิดของต้นทุนค่าแรง ,ค่าวัสดุ และค่าลงทุน พบว่าหน่วยบริการที่มีต้นทุนสูงสุด คือ องค์กรแพทย์ ,พยาธิวิทยาคลินิก และหอผู้ป่วยสูติ-นรีเวชกรรม ตามลาดับ ส่วนต้นทุนต่อหน่วยของหน่วยบริการผู้ป่วยนอก พบว่าหน่วยบริการงานแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือกมีต้นทุนต่อครั้งสูงที่สุด 1,563 .91 บาท/ครั้ง สำหรับงานผู้ป่วยใน พบว่าหอผู้ป่วยทารกวิกฤติมีต้นทุนต่อรายสูงที่สุด 146,896.65 บาท/ราย และหอผู้ป่วยหนักมีต้นทุนต่อวันนอนสูงที่สุด 24,273.21 บาท/วันนอน

สรุปและข้อเสนอแนะ: ข้อมูลที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้สามารถนำไปใช้ประกอบการวางแผนดำเนินงานอย่าง

ต่อเนื่องและจัดทำระบบฐานข้อมูลทางด้านการเงิน และการใช้ทรัพยากรของโรงพยาบาลให้มีประสิทธิภาพ