ความเป็นมา: โรคด่างขาวชนิดปลายมือเท้า เป็นบริเวณที่ยากต่อการรักษา แม้ในปัจจุบันยาสเตียรอยด์ ทาเฉพาะที่ถือเป็นการรักษาหลักในการรักษาโรคกลุ่มนี้ จึงมีการใช้วิธีทางเลือกอื่นร่วมรักษาด้วย มีการศึกษาพบว่าก๊าซไนโตรเจนเหลว ได้ผลดีในการรักษาโรคกระขาว ซึ่งเกิดจากการลดลงของเซลล์เม็ดสีที่ผิวหนังคล้ายกับโรคด่างขาว จึงเกิดแนวคิดในการศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลการรักษาโรคด่างขาวชนิดปลายมือเท้าด้วยยาสเตียรอยด์ทาเฉพาะที่กับยาสเตียรอยด์ทาเฉพาะที่ร่วมกับก๊าซไนโตรเจนเหลว

วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลและความปลอดภัยของยาทาสเตียรอยด์เฉพาะที่และยาทาสเตียรอยด์ร่วมกับการพ่นไนโตรเจนเหลว ในการรักษาโรคด่างขาวชนิดปลายมือเท้า

วิธีการศึกษา: ผู้ป่วยโรคด่างขาวชนิดปลายมือเท้า อายุตั้งแต่ 20 ปีขึ้นไป จานวน 10 ราย เลือกสุ่มเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ได้รับยา Desoximetasone ทาเฉพาะที่ร่วมกับพ่นก๊าซไนโตรเจนเหลว และกลุ่มที่ได้รับยา Desoximetasone ทาเฉพาะที่อย่างเดียว ติดตามพื้นที่ผิวด่างขาว วัดหน่วยเป็นตารางเซนติเมตรประเมินโดยแพทย์ผิวหนัง วัดผลและติดตามผลที่ในสัปดาห์ที่ 2, 4, 6 และ 8 และคำนวณการเปลี่ยนแปลงของพื้นที่ผิวด่างขาวหลังครบ 8 สัปดาห์ รวมถึงเก็บข้อมูลผลข้างเคียง ของการรักษาช่วงของการติดตามผลในแต่ละสัปดาห์

ผลการศึกษา: หลังสิ้นสุดการรักษาพื้นที่ผิวด่างขาวของผู้ป่วยลดลงทั้ง 2 กลุ่ม โดยกลุ่มที่ได้รับยา Desoximetasone ทาเฉพาะที่ร่วมกับก๊าซไนโตรเจนเหลว ลดลงจาก 142.8 ± 217.8 ตร.ซม. เป็น 111.2 ±171.2 ตร.ซม. ส่วนกลุ่มที่ได้รับยา Desoximetasone ทาเฉพาะที่อย่างเดียวลดลงจาก 63.3±73.6 ตร.ซม. เป็น 51.7±68.0 ตร.ซม.โดยกลุ่มที่ 2 มีผู้ที่ออกจากการศึกษาเนื่องจากไม่มาตามนัด 2 ราย เมื่อเปรียบเทียบผลการรักษาระหว่าง 2 กลุ่ม พบว่าไม่มีความ แตกต่างกันอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ (P=0.517) ผลข้างเคียงพบเฉพาะในกลุ่มที่พ่นก๊าซไนโตรเจนเหลวร่วมกับทายา เป็นอาการไม่รุนแรง ได้แก่ ตุ่มน้าใสขนาดเล็ก และอาการคัน โดยทุกรายสามารถรับการรักษาต่อได้ และไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ

สรุปและข้อเสนอแนะ: การใช้ยาDesoximetasone ทาเฉพาะที่ร่วมกับพ่นก๊าซไนโตรเจนเหลวเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการรักษาโรคด่างขาวปลายมือเท้าที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีอื่น ผลการรักษาได้มี

ผลดีและมีผลข้างเคียงน้อย แม้ว่าไม่มีความแตกต่างทางสถิติ แต่ควรมีการศึกษาในกลุ่มผู้ป่วยที่มากขึ้น เพื่อศึกษาประสิทธิผลและผลข้างเคียงของการรักษาดังกล่าว ให้ชัดเจนมากขึ้น ตลอดจนระยะเวลาที่เหมาะสมในการรักษาโรคด่างขาวปลายมือเท้าต่อไป