ประสิทธิศักย์และความปลอดภัยของยาบาโคลเฟนในการคงการหยุดดื่มสุราของผู้ป่วยติดสุราโรงพยาบาลธัญญารักษ์เชียงใหม่
วัลลีย์ มิตรมโนชัย*, อภิศักดิ์ วิทยานุกูลลักษณ์, วิรัตน์ นิวัฒนนันท์โรงพยาบาลธัญญารักษ์เชียงใหม่
บทคัดย่อ
การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นปัญหาทางด้านสาธารณสุข เศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทย การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิศักย์และความปลอดภัยของยาบาโคลเฟนเปรียบเทียบกับยาหลอกในการคงการหยุดดื่มสุราของผู้ป่วยติดสุราเป็นการศึกษาแบบ randomized, double-blind, placebo-controlled trial ในผู้ป่วยที่มีภาวะติดสุราที่เข้ารับการบำบัดรักษาแบบผู้ป่วยในจนครบระยะเวลารักษา ณ โรงพยาบาลธัญญารักษ์ เชียงใหม่ ระหว่างวันที่ 28 พฤศจิกายน 2556 – วันที่ 20 มกราคม 258 จำนวน 116 คน สุ่มแบบผู้ป่วยออกเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 58 คน ได้แก่ กลุ่มบาโคเฟนขนาด 5 มิลลิกรัม หลังอาหาร 3 เวลา เป็นระยะเวลา 3 วัน จากนั้นปรับขนาดเป็น 10 มิลลิกรัม หลังอาหาร 3 เวลา และกลุ่มยาหลอก ให้รับประทานยาเป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์ ติดตามผลการศึกษาเป็นระยะเวลา 14 สัปดาห์ โดยเปรียบเทียบการคงการหยุดดื่มสุรา และความปลอดภัยในการใช้ยา วิเคราะห์ข้อมูลแบบ intention-to-treat และแบบ per protocol โดยใช้สถิติ Fisher’s exact test, Mann-Whitney U test, Wilcoxon signed ranks test และ Cox’s proportional hazard regression พบว่าสัปดาห์ที่ 12 กลุ่มบาโคลเฟนมีแนวโน้มคงการหยุดดื่มสุราได้มากกว่ากลุ่มยาหลอก แต่ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สัปดาห์ที่ 12 กลุ่มบาโคลเฟนจะกลับไปดื่มสุราซ่ำ (relapse) 0.86 เท่าเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มยาหลอก (HR = 0.86; 95% Cl=0.50-1.48) ซึ่งไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p > 0.05) เมื่อเปรียบเทียบจำนวนวันที่ไม่ดื่มสุรา พบว่า กลุ่มบาโคลเฟนมีจำนวนวันที่ไม่ดื่มสุรามากกว่ากลุ่มยาหลอก ซึ่งกลุ่มยาหลอกจะกลับไปดื่มหนักเกินระดับมากกว่ากลุ่มบาโคลเฟน และสัปดาห์ที่ 14 กลุ่มบาโคลเฟนจะกลับมาดื่มสุราน้อยกว่ากลุ่มยาหลอก อาการไม่พึงประสงค์ส่วนใหญ่ ได้แก่ ง่วงนอน อ่อนเพลีย ปวดศีระษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ และปวดข้อ ซึ่งไม่แตกต่างจากการใช้ยาหลอก แต่กลุ่มบาโคลเฟนตรวจพบการทำงานของไตลดลงอย่างมีระดับนัยสำคัญทางสถิติ ดังนั้นการใช้ยาบาโคลเฟนมีแนวโน้มสามารถช่วยคงการหยุดดื่มสุราของผู้ป่วยที่มีภาวะการณ์ติดสุราได้มากกว่ายาหลอก แต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ไม่พบอาการไม่พึงประสงค์หลังหยุดรับประทานยา ควรระวังและติดตามการใช้ยาในผู้ป่วยโรคไตอย่างใกล้ชิด
ที่มา
วารสารสวนปรุง ปี 2560, May-August
ปีที่: 32 ฉบับที่ 2 หน้า 66-83
คำสำคัญ
Baclofen, Alcohol-dependent patient, Alcohol abstinence, บาโคลเฟน, ผู้ติดสุรา, การหยุดดืมสุรา