การวิจัยเชิงพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาต้นทุนต่อหน่วยงานการพยาบาลผ่าตัด จำแนกตามสาขาการผ่าตัดและต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลผ่าตัดตามระยะการผ่าตัด งานห้องผ่าตัดโรงพยาบาลสุรินทร์ ทำการศึกษาต้นทุนต่อหน่วยโดยเก็บรวบรวมขอ้ มูลยอ้ นหลังในปงี บประมาณ 2557 กลุ่มตัวอย่าง คือ ข้อ มูลต้นทุนค่า แรง ต้นทุนค่าลงทุน และต้นทุนค่าวัสดุ ที่ใช้ในการจัดบริการผู้ป่วยผ่าตัดในปีงบประมาณ 2557 และการศึกษาต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลผ่าตัดด้วยการสังเกตการปฏิบัติ กิจกรรมการพยาบาลผ่าตัด กลุ่มตัวอย่าง คือ พยาบาลห้องผ่าตัดจำนวน 44 คน และจำนวนผู้ป่วยทั้งสิ้น 358 ราย จากการผ่าตัดของ 9 สาขา ระยะเวลาในการเก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนมกราคมถึงเดือนเมษายน พ.ศ. 2557 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยมี 3 ชุด ประกอบด้วย ชุดที่ 1 แบบบันทึกข้อมูลต้นทุนต่อหน่วยบริการ ชุดที่ 2 พจนานุกรมกิจกรรมการพยาบาลผ่าตัดงานห้องผ่าตัด โรงพยาบาลสุรินทร์ และชุดที่ 3 แบบบันทึกข้อมูลต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลผ่าตัด เครื่องมือทั้ง 3 ชุดผ่านการตรวจความตรงตามเนื้อหา และเครื่องมือชุดที่ 3 แบบบันทึกปริมาณเวลามีค่าความเที่ยงเท่ากับ .90

ผลการวิจัยพบว่าต้นทุนต่อหน่วยงานการพยาบาลผ่าตัด โรงพยาบาลสุรินทร์ มีมูลค่าต้นทุนเฉลี่ย เท่ากับ 4,126.51 บาท/ราย โดยต้นทุนรวมทางตรงมีอัตราส่วนของต้นทุนค่าแรง : ค่าลงทุน : ค่าวัสดุ คิดเป็นร้อยละ 29.2 : 40.1 : 30.8 ต้นทุนต่อหน่วยบริการที่มีค่าสูงสุดคือ การผ่าตัดสาขาศัลยกรรมประสาท มีค่าเท่ากับ 15,827.14 บาท/ราย และต้นทุนต่อหน่วยบริการที่มีค่าตํ่าสุดคือ การผ่าตัดสาขาสูติ-นรีเวชกรรม มีค่าเท่ากับ 2,040.87 บาท/ราย ต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลผ่าตัดเฉลี่ยเท่ากับ 1,230.80 บาท/ราย และเป็นต้นทุนกิจกรรมก่อนผ่าตัดเฉลี่ยเท่ากับ 143.61 บาท/ราย ต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลระยะผ่าตัดเฉลี่ยเท่ากับ 909.80 บาท/ราย และต้นทุนกิจกรรมการพยาบาลระยะหลังผ่าตัดเฉลี่ยเท่ากับ 177.39 บาท/ราย ทุกสาขาการผ่าตัดมีต้นทุนกิจกรรมในระยะผ่าตัดมีค่าสูงสุด รองลงมาคือระยะหลังผ่าตัด และระยะก่อนผ่าตัดมีต้นทุนตํ่าสุด