ต้นทุน-ประสิทธิผลของการรักษาด้วยยา ACE inhibitors สำหรับโรคไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2
พรรณทิพา ศักดิ์ทอง
Department of Pharmacy, Faculty of Pharmaceutical Sciences, Chulalongkorn University, Bangkok 10330
บทคัดย่อ
                การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินต้นทุน-ประสิทธิผลของรักษาด้วยยา ACE inhibitors สำหรับโรคไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โดยการหาข้อมูลจากเอกสารที่เกี่ยวข้องระหว่างปี พ.ศ.2531-2543 และใช้ semi-Markov models ในการหาต้นทุนทางตรงทางการแพทย์ตลอดชีพ (lifetime direct medical cost)  และจำนวนปีที่มีชีวิตที่ปรับด้วยคุณภาพชีวิต (OALYs) ของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ได้รับการวินิจฉัยโรคตั้งแต่อายุ 45 ปีขึ้นไป มีการเปรียบเทียบทางเลือก 4 ทางเลือกคือ (1) การรักษาแบบดั้งเดิม-ไม่มีการใช้ยา ACE inhibitors (2) การใช้ยาในระยะ normoalbuminuria (3) การตรวจคัดและใช้ยาในระยะ microalbuminuria และ(4) การตรวจคัดและใช้ยาในระยะ macroalbuminuria ข้อมูลความน่าจะเป็นของการดำเนินไปของโรคส่วนใหญ่ได้มาจากการศึกษาของ Ravid และคณะ สำหรับข้อมูลทางด้านต้นทุนจะเป็นข้อมูลจากการศึกษาในประเทศไทย ประกอบด้วย ราคายา ต้นทุนการฟอกเลือด (hemodialysis) รวมทั้งต้นทุนการรักษากล้ามเนื้อหัวใจตาย (myocardial infarction) การวิเคราะห์หลักจะเป็นการวิเคราะห์แบบอัตราส่วนต้นทุน-ประสิทธิผลที่เพิ่มขึ้น (Incremental cost-effectiveness ratio) จากการศึกษาพบว่า ทางเลือกที่มีการใช้ยาในระยะ normoalbuminuria มีต้นทุนสูงสุดและให้ประสิทธิผลที่ต่ำสุด ขณะที่การตรวจคัดและใช้ยาในระยะ microalbunimuria เมื่อเปรียบเทียบกับการตรวจคัดและใช้ยาในระยะ macroalbuminuria จะให้ต้นทุนที่สูงกว่า (37,200 บาท กับ 25,320 บาท) แต่ก็ให้ประสิทธิผลคือ QALYs ที่มากกว่าเช่นกัน (12.28 กับ 12.20 QALYs) และเมื่อคำนวณวิเคราะห์ในรูปของอัตราส่วนต้นทุน-ประสิทธิผลที่เพิ่มขึ้น จะมีค่าเท่ากับ 148,500 บาทต่อการเพิ่มขึ้น 1 QALY จากการวิเคราะห์ความอ่อนไหวแบบตัวแปรเดียวพบว่า ผลการศึกษานี้มีความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของตัวแปรคือ การลดความเสี่ยง (risk reduction) ของการดำเนินของโรคจากระยะ microalbuminuria ไประยะ macroalbuminuria อัตราการหยุดใช้ยาต่อปี positive predictive value ของการตรวจคัด microalbuminuria ค่ายา ACE inhibitors ต่อปี และอรรถประโยชน์ (utility) ของการใช้ยา ACE inhibitors
ที่มา
Journal of Pharmaceutical Sciences ปี 2544, 51-63 ปีที่: 25 ฉบับที่ 1 หน้า 51-63
คำสำคัญ
cost-effectiveness, ต้นทุน-ประสิทธิผล, ACE inhibitors, Type 2 diabetes, เบาหวานชนิดที่ 2