ผลของโปรแกรมการออกกาลังกายระหว่างการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมต่อความอ่อนล้าและคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย
บรรลือศักดิ์ ธรรมนิตยางกูร*, นันทรัตน์ สุขถิ่นไทย, สุมลรัตน์ กนกกวินวงศ์, วิไล คุปต์นิรัติศัยกุล, สมเกียรติ วสุวัฏฏกุล, อัครินทร์ นิมมานนิตย์
งานการพยาบาลอายุรศาสตร์และจิตเวชศาสตร์ ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลศิริราช
บทคัดย่อ
 วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการออกกาลังกายระหว่างได้รับการฟอกเลือดด้วย เครื่องไตเทียมต่อระดับความอ่อนล้าและคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย
รูปแบบการวิจัย: Pre-experimental study
วิธีดาเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง เป็นผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายมารับการฟอกเลือดด้วย เครื่องไตเทียมจานวน 25 คน โดยให้ปฏิบัติตามโปรแกรมการออกกาลังกายในขณะฟอกเลือด นาน 8 สัปดาห์ เครื่องมือประกอบด้วยแบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความอ่อนล้า Piper Fatigue Scale และแบบประเมินคุณภาพชีวิต KDQOL-SFTMฉบับ ภาษาไทย เวอร์ชัน 1.3 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และPaired t – test
ผลการวิจัย: พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีค่าเฉลี่ยความอ่อนล้าในระดับน้อย ซึ่งลดลงอย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติ เมื่อเปรียบเทียบโดยรวมและรายด้าน ด้านคุณภาพชีวิตเมื่อเปรียบเทียบก่อนและหลังปฏิบัติตามโปรแกรมการออกกาลังกาย พบว่าการออกกาลังกายไม่ช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า ด้าน Role limitations-physical เพิ่มขึ้นมากสุด 15 คะแนน (p=0.147)
 
 ข้อเสนอแนะ: ควรนำโปรแกรมการออกกาลังกายไปเผยแพร่ให้กับศูนย์ไตเทียมต่างๆ เพื่อช่วยลด ความอ่อนล้าให้กับผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย
 
ที่มา
วารสารพยาบาลศิริราช ปี 2558, January-June ปีที่: 6 ฉบับที่ 1 หน้า 14-24
คำสำคัญ
Hemodialysis, Quality of life, คุณภาพชีวิต, Exercise, Fatigue, การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม, คุณภาพชี่วิต, Ends- State Renal Disease, การออกกาลังกาย, ความอ่อนล้า, ไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย