การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพ และความปลอดภัยของ alpha-erythropoietin ชนิด lyophilized powder กับชนิด liquid ในการรักษาระดับฮีโมโกลบินในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
บัญชา สถิระพจน์*, อุปถัมภ์ ศุภสินธุ์, พรรณบุปผา ชูวิเชียร
Division of Nephrology, Department of Medicine, Phramongkutklao Hospital and College of Medicine, Bangkok 10400, Thailand; Phone & Fax: 0-2644-4676; E-mail: satirapoj@yahoo.com
บทคัดย่อ
ภูมิหลัง: สาเหตุหลักของภาวะโลหิตจางในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังเกิดจากขาดฮอร์โมน erythropoietin (EPO) ดังนั้น EPO จึงช่วยรักษาภาวะโลหิตจางได้ การศึกษานี้เป็นการศึกษาผลความเท่าเทียมกันในการรักษาภาวะโลหิตจางระหว่าง alpha-erythropoietin ชนิด lyophilized powder กับชนิด liquid โดยการบริหารยาทางหลอดเลือดดำ เพื่อการรักษาระดับฮีโมโกลบินของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
วัสดุและวิธีการ: ผู้ป่วย 40 ราย สุ่มได้รับ alpha-erythropoietin ชนิด lyophilized powder จำนวน 21 ราย กับชนิด liquid จำนวน 19 ราย โดยการบริหารยาทางหลอดเลือดดำเป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์ โดยปรับขนาดยาควบคุมระดับฮีโมโกลบิน 10-12 มก./ดล. แล้วติดตามอาการทางคลินิก ผลตรวจเลือด รวมถึงระดับ transferrin saturation และ ferritin และผลข้างเคียงของยา
ผลการศึกษา: ค่าเฉลี่ยฮีโมโกลบินของผู้ป่วยทั้งสองกลุ่มก่อนเริ่มศึกษาเท่ากับ 11.2±0.6 มก./ดล. ค่า เฉลี่ยฮีโมโกลบิน และค่า เฉลี่ยฮีมาโตคริตทั้ง 2 กลุ่ม ไม่แตกต่างกันตั้งแต่ช่วงเริ่มและหลังสิ้นสุดการศึกษา เช่นเดียวกันค่า เฉลี่ยขนาดยา EPO ต่อสัปดาห์ในผู้ป่วยทั้งสองกลุ่มไม่มีการเปลี่ยนแปลงหลังการรักษา และไม่มีความแตกต่างกันระหว่างกลุ่มอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผู้ป่วยส่วนใหญ่ ร้อยละ 90.5 ที่ได้รับ alpha-erythropoietin ชนิด lyophilized powder และร้อยละ 94.7 ของ alpha-erythropoietin ชนิด liquid มีระดับฮีโมโกลบินคงที่ โดยไม่มีการปรับขนาดยา EPO ในช่วงที่ทำการศึกษา นอกจากนี้ไม่พบผลข้างเคียงร้ายแรงใดๆ ระหว่างการักษา 12 สัปดาห์
สรุป: การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า ยา EPO-alpha ชนิด lyophilized powder  มีประสิทธิภาพ และปลอดภัยเท่าเทียมกับ EPO-alpha ชนิด liquid ในการรักษาภาวะโลหิตจาง เมื่อบริหารยาทางหลอดเลือดดำ เพื่อรักษาระดับฮีโมโกลบินในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
ที่มา
วารสารจดหมายเหตุทางการแพทย์ ปี 2557, September ปีที่: 97 ฉบับที่ 9 หน้า 899-906
คำสำคัญ
Anemia, Erythropoietin, Hemodialysis