วัตถุประสงค์: ศึกษาเปรียบเทียบผลทางด้านโลหิตวิทยาของทารกระหว่างกลุ่มหนีบสายสะดือเร็วและกลุ่มหนีบสายสะดือช้า และผลเสียที่อาจเกิดขึ้นได้ที่ 48 ชั่วโมงหลังคลอด

สถานที่ทำวิจัย: กลุ่มงานสูติ-นรีเวชกรรม โรงพยาบาลดำเนินสะดวก ระหว่างวันที่ 25 กรกฎาคม ถึง 15 ธันวาคม พ.ศ.2555

วัสดุและวิธีการ: สตรีตั้งครรภ์เดี่ยวครบกำหนด และไม่มีภาวะแทรกซ้อนจำนวน 148 คน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม โดยการสุ่ม คือกลุ่มหนีบสายสะดือเร็ว โดยหนีบสายสะดือที่ 10 วินาที และกลุ่มหนีบสายสะดือช้า โดยหนีบสายสะดือที่ 120 วินาที หลังคลอดปกติทางช่องคลอด เมื่อทารกอายุได้ 48 ชั่วโมง จะได้รับการตรวจระดับฮีโมโกลบิน, ระดับความเข้มข้นของเลือด และระดับสารเหลืองในหลอดเลือดดำ

ผลการวิจัย: สตรีตั้งครรภ์ครบกำหนดจำนวน 148 คน แบ่งเป็นกลุ่มโดยการสุ่ม โดยเป็นกลุ่มหนีบสายสะดือเร็ว 72 คน และกลุ่มหนีบสายสะดือช้า 76 คน โดยทั้ง 2 กลุ่มไม่มีความแตกต่างกันทางด้านข้อมูลพื้นฐานทั่วไป เมื่อทารกอายุได้ 48 ชั่วโมงหลังคลอด พบว่า ระดับฮีโมโกลบิน และระดับความเข้มข้นของเลือดในกลุ่มหนีบสายสะดือช้า มีค่ามากกว่ากลุ่มหนีบสายสะดือเร็ว อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ คือ 17.8 g/dl กับ 16.1 g/dl (p < 0.001) และ 54.5% กับ 50.3% (p < 0.001) ตามลำดับ พบสัดส่วนของภาวะโลหิตจางในทารกแรกเกิด ของกลุ่มหนีบสายสะดือเร็วมากกว่ากลุ่มหนีบสายสะดือช้า แต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ คือร้อยละ 15.3 และ 5.3 (p = 0.08) ตามลำดับ พบภาวะเลือดข้นและสารเหลืองในหลอดเลือดดำในกลุ่มหนีบสายสะดือช้า มากกว่ากลุ่มหนีบสายสะดือเร็ว คือ 4.0% กับ 1.4% (p =0.25) และ 13.3 mg/dl กับ 12.7 mg/dl (p = 0.21) ตามลำดับ ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติของระดับคะแนนแอปการ์, การส่องไฟรักษา และปริมาณเลือดที่เสียระหว่างคลอดของทั้ง 2 กลุ่ม

สรุป: ในทารกคลอดครบกำหนด การหนีบสายสะดือที่ 2 นาที สามารถเพิ่มระดับฮีโมโกลบิน และระดับความเข้มข้นของเลือดได้อย่างมีนัยสำคัญ และไม่พบภาวะแทรกซ้อนระหว่างมารดาและทารกเพิ่มขึ้น