ผลของการปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กงต่อระดับฮีโมโกลบินเอวันซีในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2
อัจฉรา แสนไชย*, ลินจง โปธิบาล, ภารดี นานาศิลป์
โรงพยาบาลนครพิงค์, จังหวัดเชียงใหม่
บทคัดย่อ
                เบาหวานเป็นปัญหาสุขภาพสำคัญที่หากมีการควบคุมโรคไม่ดีจะนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง ดังนั้นการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้เหมาะสมจึงเป็นเป้าหมายสำคัญของการดูแลผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 การวิจัยกึ่งทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กงต่อระดับฮีโมโกลบินเอวันซีซึ่งเป็นตัวชี้วัดสำคัญของการควบคุมโรคเบาหวาน กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับบริการที่คลินิกเบาหวาน แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลนครพิงค์ จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 60 ราย ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์กำหนด จับคู่เป็นจำนวน 30 คู่ ให้มีคุณสมบัติใกล้เคียงกันในเรื่อง เพศ ยาเม็ดลดระดับน้ำตาลในเลือดที่ใช้ในการรักษา การรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย จากนั้นสุ่มอย่างง่ายด้วยการจับฉลากเข้ากลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองกลุ่มละ 30 ราย กลุ่มทดลองเป็นกลุ่มที่ปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กงเป็นเวลา 8 สัปดาห์ กลุ่มควบคุมไม่ได้ปฏิบัติสมาธิโดยวิธีใดๆ เครื่องมือที่ใช้ในการดำเนินการวิจัย คือ คู่มือการปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กง ส่วนเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป และเครื่องตรวจวิเคราะห์อัตโนมัติโคบาส์ ซี 501 (COBAS C501) วัดระดับฮีโมโกลบินเอวันซีทั้งกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมก่อนและหลังการปฏิบัติสมาธิด้วยเครื่องตรวจวิเคราะห์อัตโนมัติโคบาส์ ซี 501 ที่ห้องปฏิบัติการของโรงพยาบาลนครพิงค์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติทดสอบที
ผลการวิจัยพบว่า
                ฮีโมโกลบินเอวันซีของผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 กลุ่มที่ปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กง ต่ำกว่ากลุ่มควบคุมที่ไม่ได้ปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) และระดับฮีโมโกลบินเอวันซีของผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ภายหลังปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กง มีค่าต่ำกว่าการปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05)
                ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า พยาบาลที่ดูแลผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 สามารถนำวิธีการปฏิบัติสมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กง ไปใช้เป็นวิธีการร่วมในการดูแลผู้สูงอายุกลุ่มนี้ให้สามารถควบคุมโรคได้ต่อไป
ที่มา
พยาบาลสาร ปี 2554, October-December ปีที่: 4 ฉบับที่ 38 หน้า 65-80
คำสำคัญ
ผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2, Hemoglobin A1c, Elderly with Type 2 Diabetes Mellitus, Thai Qigong Meditation Exercise, ฮีโมโกลบินเอวันซี, สมาธิเคลื่อนไหวไทยชี่กง