วัตถุประสงค์ เพื่อเปรียบเทียบผลการลดระดับความเครียดจากการฉีดยา diazepam เข้ากล้ามกับยาหลอกในผู้ป่วยจิตเวช

วิธีการศึกษา เป็นการศึกษาข้ามกลุ่มแบบอำพรางสองฝ่าย (Double –blind crossover study) ในผู้ป่วยจิตเวช จำนวน 10 ราย ซึ่งมารับการรักษาต่อเนื่องแบบผู้ป่วยนอกที่แผนกจิตเวช โรงพยาบาลลำปางและเคยได้รับยา diazepam ฉีดเข้ากล้ามเพื่อลดอาการวิตกกังวลมาก่อน โดยผู้ป่วยแต่ละรายมีวินิจฉัยโรคจิตเวช ได้รับยาจิตเวชที่แตกต่างกันและให้ความยินยอมเข้าร่วมวิจัย ผู้ป่วยทั้ง 10 ราย จะได้รับการนัดหมายให้มาที่ห้องตรวจแผนกจิตเวช จำนวน 4 ครั้ง แต่ละครั้งห่างกัน 8 สัปดาห์ แต่ละครั้งที่มาจะได้รับยา diazepam 10 mg ฉีดเข้ากล้าม 2 ครั้ง ได้ normal saline 2 มิลลิลิตร ฉีดเข้ากล้าม 2 ครั้ง สลับกันแบบสุ่ม พยาบาลจิตเวชเป็นผู้วัดคะแนนความเครียด โดยใช้ Hamilton anxiety rating scale วัดก่อนฉีด และวัดอีกครั้งหลังฉีด 1 ชั่วโมง โดยผู้วัดคะแนนความเครียดจะไม่ทราบว่าผู้ป่วยได้รับการฉีดสารอะไร แล้วทำการเปรียบเทียบการลดลงของคะแนนความเครียดระหว่างการได้รับยา diazepam และ normal saline ซึ่งใช้เป็น placebo วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปโดยใช้สถิติ paired -t- test เปรียบเทียบคะแนนความเครียดระหว่างกลุ่มที่ได้รับยา diazepam และยาหลอก และหาปัจจัยที่สัมพันธ์กับคะแนนความเครียดหลังได้รับยา diazepam หรือยาหลอกโดยใช้ Multivariate linear regression

ผลการศึกษา : จากกลุ่มตัวอย่าง 10 ราย เป็นเพศชาย 2 ราย หญิง 8 ราย มีอายุระหว่าง 43 ถึง 74 ปี อายุเฉลี่ย 55 ปี ส่วนใหญ่มีวินิจฉัยโรคจิตเวชเป็น somatoform disorder ได้รับยา fluoxetine, nortriptyline ผลการศึกษาพบว่า การฉีดยา diazepam เข้ากล้ามลดระดับความเครียดได้ไม่ต่างจาก normal saline ซึ่งใช้เป็น placebo อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และปัจจัยที่มีผลต่อคะแนนความเครียดหลังฉีดทั้ง diazepam และ placebo มีเพียงปัจจัยเดียวคือ คะแนนความเครียดก่อนฉีด

สรุป การฉีดยา diazepam เข้ากล้ามไม่มีประสิทธิภาพในการลดอาการเครียดในผู้ป่วยจิตเวช อาการเครียดที่ลดลงเป็นผลจาก placebo effect