วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบความเปลี่ยนแปลงของไขมันในเลือดของผู้ป่วยเอชไอวีร่วมกับวัณโรคที่ได้รับยาต้านไวรัสเอชไอวีที่มี nonnuceoside reverse transcriptase inhibitors (NNRTI) เป็นพื้นฐานสองชนิด

วัสดุและวิธีการ: ในการศึกษาแบบสุ่มชนิดเปิดที่เปรียบเทียบผลการรักษาของผู้ป่วยเอชไอวีร่วมกับวัณโรค

ที่ได้รับยา nevirapine (NVP) หรือ efavirenz (EFV) ร่วมกับยา stavudine และ lamivudine ดัชนีมวลกายของผู้ป่วย, จำนวนเม็ดเลือดขาวชนิด CD4 ในเลือด, ปริมาณเชื้อไวรัสเอชไอวีในพลาสมา, ค่าน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหาร, ค่าโคเลสเตอรอลรวม (TC), low density lipoprotein cholesterol (LDL-C), high density lipoprotein cholesterol (HDL-C) และค่าไตรกลีเซอไรด์ (TG) ในพลาสมาได้รับการตรวจที่สัปดาห์ที่ 0, 24 และ 48 ของการรักษาด้วยยาต้านไวรัสเอชไอวี

ผลการศึกษา: จากจำนวนผู้ป่วย 121 ราย ที่เข้าร่วมการศึกษาอายุเฉลี่ย 36.9 ปี และ 66% เป็นเพศชายภายหลัง

48 สัปดาห์ ของการรักษาด้วยยาต้านไวรัสเอชไอวีค่ามัธยฐาน (พิสัยควอไทล์) ของเปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงจากเริ่มต้นของค่า TC, LDL-C และ HDL-C และ TG เท่ากับ 21.1 (5.4-40.7)%, 23.5 (-0.8-49.8)%, 22.7 (0-50)% และ -1.0 (-34.6-32.2)% ตามลำดับ ค่ามัธยฐาน (พิสัยควอไทล์) ของเปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของค่า HDL-C ในกลุ่ม NVP มากกว่ากลุ่ม EFV อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (31.9 [9.6-50.0] กับ 12.2 [-8.8-51.2]; p =0.03) ที่ 48 สัปดาห์ของการรักษาด้วยยาต้านไวรัสเอชไอวี, สัดส่วนของผู้ป่วยที่มีค่า TC สูง (21.5%), LDL-C สูง (29.2%) เพิ่มขึ้น และค่า HDL-C ต่ำ (11.6%) ลดลงเทียบกับเมื่อเริ่มต้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ทั้งหมด p < 0.01) สัดส่วนของผู้ป่วยที่มีค่า TC สูง, TG สูง และ HDL-C ต่ำพบในกลุ่ม EFV มากกว่า กลุ่ม NVP อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.03 สำหรับค่า TC สูง, p = 0.01 สำหรับค่า TG สูง, p < 0.01 สำหรับค่า HDL-C ต่ำ)

สรุป: การใช้ยาต้านไวรัสเอชไอวีที่มี NNRTI เป็นพื้นฐานทำให้ค่า TC, LDL-C, HDL-C ในเลือดของผู้ป่วยเอชไอวีร่วมกับวัณโรคชาวไทยสูงขึ้น กลุ่มที่ได้รับ NVP มีค่าไขมันในเลือดที่มีผลดีต่อโรคหลอดเลือดหัวใจมากกว่ากลุ่มที่ได้รับ EFV