การศึกษาประสิทธิภาพของ Dexpanthenol ชนิดพ่นจมูก ในการรักษาผู้ป่วยโรคไซนัสอักเสบเรื้อรังหลังการผ่าตัดโพรงไซนัสด้วยกล้อง
Chaweewan Bunnag, Prayuth Tunsuriyawong, โชคชัย เมธีไตรรัตน์, พงศกร ตันติลิปิกร*, Perapun Jareoncharsri, Anan Bedavanija, โชคชัย เมธีไตรรัตน์
Division of Rhinology & Allergy, Department of Otolaryngology, Faculty of Medicine Siriraj Hospital, Bangkok 10700, Thailand
บทคัดย่อ
 
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิภาพของ dexpanthenol ชนิดพ่นจมูก เปรียบเทียบกับ normal saline ชนิดพ่นจมูกในการรักษาผู้ป่วยโรคไซนัสอักเสบเรื้อรัง หลังการผ่าตัดโพรงไซนัสด้วยกล้อง
วัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาแบบเปรียบเทียบโดยแบ่งผู้ป่วยไซนัสอักเสบเรื้อรัง ที่ได้รับการผ่าตัดโพรงไซนัสด้วยกล้อง เป็นสองกลุ่ม กลุ่มหนึ่งได้รับ dexpanthenol ชนิดพ่นจมูก อีกกลุ่มหนึ่งได้รับน้ำเกลือธรรมดาชนิดพ่นจมูก วันละ 4 ครั้ง เป็นระยะเวลา 6 สัปดาห์หลังผ่าตัด โดยผู้ป่วยทุกรายไม่เคยได้รับการผ่าตัดในโพรงจมูกมาก่อน
ผลการศึกษา: มีผู้ป่วยโรคไซนัสอักเสบเรื้อรังจำนวน 50 ราย เข้าร่วมในการศึกษาโดยมีอายุตั้งแต่ 23-63 ปี อายุเฉลี่ย คือ 43.4 ปี ร้อยละ 44 ของผู้ป่วย เป็นไซนัสอักเสบเรื้อรังชนิดไม่มีริดสีดวงจมูก ร่วมด้วย และร้อยละ 56 ของผู้ป่วยเป็นไซนัสอักเสบเรื้อรังที่มีริดสีดวงจมูกร่วมด้วย ผู้ป่วย 25 รายได้รับการสุ่มให้ใช้ dexpanthenol ชนิดพ่นจมูกผู้ป่วย 25 รายที่เหลือ ใช้น้ำเกลือธรรมดาพ่นจมูก กลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับ dexpanthenol ชนิดพ่นจมูก และกลุ่มที่ได้น้ำเกลือธรรมดาพ่นจมูก ไม่มีความแตกต่างกันทั้งระดับความรุนแรงของโรคไซนัสอักเสบซึ่งวัดโดยการใช้คะแนนของ Lund-Mackay บนเอกซ์เรย์คอมพิวเตอร์และคะแนนจากการตรวจในโพรงจมูกด้วยกล้องเทเลโสคป หลังจากการใช้ยาพ่นจมูกทั้งสองชนิดหลังผ่าตัด พบว่า กลุ่มที่รับ dexpanthenol ชนิดพ่นจมูก มีการทำงานของขนกวัดในโพรงจมูกดีกว่ากลุ่มที่ได้รับน้ำเกลือธรรมดาพ่นจมูกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ซึ่งโดยการวัดโดยใช้คะแนนของ Lund-Mackay บนเอกซ์เรย์คอมพิวเตอร์ (13.9 ± 6.2, 13.6 ± 6.9) และคะแนนจากการตรวจในโพรงจมูกด้วยกล้องเทเลสโคป (10.2 ± 2, 10.7 ± 3) หลังจากการใช้ยาพ่นจมูกทั้งสองชนิดหลักการผ่าตัดพบว่า กลุ่มที่รับ dexpanthenol ชนิดพ่นจมูก มีการทำงานของขนกวัดในโพรงจมูกดีกว่ากลุ่มที่ได้รับน้ำเกลือธรรมดาพ่นจมูกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (8.4 ± 3.3, 1.7 ± 1.2; p < 0.05)
สรุป: การใช้ dexpanthenol ชนิดพ่นจมูก ไม่ได้ทำให้อาการของผู้ป่วยส่วนใหญ่และลักษณะที่ตรวจพบด้วย
กล้องเอนโดสโคปหลังผ่าตัด แตกต่างจากการใช้น้ำเกลือธรรมดาพ่นจมูกเท่าใดนัก อย่างไรก็ตามการใช้ dexpanthenol ชนิดพ่นจมูกหลังผ่าตัดโพรงไซนัสอักเสบด้วยกล้อง สามารถทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของขนกวัดในโพรงจมูก และอาการน้ำมูกไหลดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเปรียบเทียบกับการใช้น้ำเกลือธรรมดาพ่นจมูก
 
ที่มา
วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ ปี 2554, January ปีที่: 95 ฉบับที่ 1 หน้า 58-63
คำสำคัญ
Rhinosinusitis, Nasal spray, Endoscopic sinus surgery