ผลของการประคบสมุนไพรเพื่อบรรเทาอาการปวดในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมที่มีการอักเสบ
วิเชียร ตันสุวรรณนนท์
Division of Orthopaedic Surgery, Damnoensaduak Hospital, Ratchaburi Province
บทคัดย่อ
 
การวิจัยกึ่งทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการประคบสมุนไพรเพื่อบรรเทาอาการปวดในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมที่มีการอักเสบ โดยการเปรียบเทียบอาการปวดข้อเข่า ระยะห่างของเวลาที่มีอาการปวด และความลำบากในการทำกิจกรรม ก่อน-หลังการทดลองและเปรียบเทียบระหว่าง 3 กลุ่ม คือกลุ่มที่ได้รับการรักษาด้วยวิธีการประคบสมุนไพร การประคบร้อน และการบริหารข้อเข่า กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาเป็นผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมที่มีการอักเสบ และมารับการรักษาแผนกผู้ป่วยในโรงพยาบาลดำเนินสะดวก เป็นระยะเวลา 5 วัน จำนวนกลุ่มละ 30 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบประเมินอาการปวดโดยใช้ Visual Analog Scale และแบบประเมินความลำบากในการทำกิจกรรม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย การทดสอบที และการวิเคราะห์ความแปรปรวนร่วม
ผลการศึกษาพบว่า หลังการรักษา ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาทั้ง 3 กลุ่ม มีอาการปวดข้อเข่า และมีความลำบากในการทำกิจกรรมลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 การเปรียบเทียบระหว่างกลุ่ม พบว่าผู้ป่วยมีอาการปวด ระยะห่างของเวลาที่มีอาการปวดและความลำบากในการทำกิจกรรม ไม่แตกต่างกัน โดยพบว่าระหว่างสองวันแรกของการรักษาผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยวิธีการประคบสมุนไพรมีค่าเฉลี่ยของอาการปวดลดลงอย่างรวดเร็วกว่ากลุ่มอื่น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 สรุปผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะว่าควรนำข้อค้นพบจากการวิจัยครั้งนี้ ไปใช้ในการกำหนดแนวทางเวชปฏิบัติการแพทย์แผนไทย โดยใช้วิธีการประคบสมุนไพรในสองวันแรกเพื่อลดการอักเสบ เมื่ออาการอักเสบลดลงแล้ว ควรใช้การรักษาด้วยวิธีการอื่นแทน เช่น การประคบร้อน หรือการบริหารข้อเข่า เนื่องจากมีค่าใช้จ่ายน้อยกว่าและมีผลการรักษาไม่แตกต่างกัน
 
ที่มา
วารสารแพทย์เขต 6-7 ปี 2551, April-June ปีที่: 27 ฉบับที่ 2-3 หน้า 855-865