การเปรียบเทียบประสิทธิภาพการป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนหลังผ่าตัดคลอดบุตรโดยการระงับความรู้สึกด้วยยาชาเฉพาะที่และมอร์ฟีนในช่องไขสันหลัง ระหว่างยา Ondansetron หรือ Metoclopramide ชนิดเดียวหรือมี Dexamethasone ร่วมด้วย
Chinachoti T, กนกวรรณ อุทัยวรรณ, ธัชวรรณ จิระติวานนท์, นลพรรณ ณ สงขลา, พัชรียา นิวัฒน์ภูมินทร์*, ภาวิณี ปางทิพย์อำไพ
Department of Anesthesiology, Faculty of Medicine Siriraj Hospital, Mahidol University, Bangkok 10700
บทคัดย่อ
บทนำและวัตถุประสงค์: การระงับความรู้สึกในผู้ป่วยที่มารับการผ่าตัดคลอดบุตรโดยการใช้ยาชาและมอร์ฟีนเข้าในช่องไขสันหลัง มีประโยชน์ในการระงับปวดหลังผ่าตัดคลอดบุตรได้เป็นอย่างดี แต่ผลข้างเคียงที่สำคัญจากการใช้มอร์ฟีนทางช่องไขสันหลังคืออาการคลื่นไส้อาเจียน การใช้ยาแก้คลื่นไส้อาเจียนร่วมกันสองชนิดอาจลดอาการได้ดีกว่ายาเดียว การศึกษานี้จึงเปรียบเทียบประสิทธิภาพการป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนหลังผ่าตัดคลอดบุตรโดยการใช้ ondonsetron  หรือ metoclopramide เพียงอย่างเดียว หรือใช้ร่วมกับ dexamethasone วิธีการ: เป็นการศึกษาแบบ double-blind, randomized controlled trial  ในผู้ป่วย 120 ราย ที่มารับการผ่าตัดคลอดบุตรแบบไม่ฉุกเฉิน โดยแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ ondansetron 8 มก., metoclopramide 10 มก., ondasetron 8 มก. ร่วมกับ dexamethasone 5 มก. และ metoclopramide 10 มก. ร่วมกับ dexamethasone 5 มก. ผู้ป่วยได้รับยาทางหลอดเลือดดำ หลังจากสูติแพทย์ผูกสายสะดือ วัดผลการอุบัติการณ์ของการเกิดคลื่นไส้อาเจียนใน 24 ชั่วโมงหลังผ่าตัด ผลการศึกษา: อุบัติการณ์และความรุนแรงของการคลื่นไส้อาเจียน ไม่แตกต่างระหว่างกลุ่มการศึกษา ทั้งในด้านปริมาณของยารักษาอาการคลื่นไส้อาเจียน อาการคัน ระดับการรู้สึกตัว ระดับความปวดใน 24 ชั่วโมง หลังผ่าตัด และระดับความพึงพอใจของผู้ป่วยสรุป: การศึกษานี้ไม่พบความแตกต่างในการป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียน ระหว่างใช้ยา ondansetron หรือ metoclopramide เพียงชนิดเดียว กับการใช้ยา 2 ชนิด คือใช้ร่วมกับยา dexamethasone ในผู้ป่วยที่มารับการผ่าตัดคลอดบุตร ภายใต้การระงับความรู้สึกด้วยยาชา และ Morphine 0.2 มก. ทางช่องไขสันหลัง
ที่มา
วิสัญญีสาร ปี 2553, October-December ปีที่: 36 ฉบับที่ 4 หน้า 226-238
คำสำคัญ
Cesarean section, intrathecal morphine, Post-operative Nausea and Vomiting, คลื่นไส้อาเจียนหลังผ่าตัด, การผ่าตัดคลอดบุตรทางหน้าท้อง, การระงับความรู้สึกด้วยยาชาเฉพาะที่และมอร์ฟีน